Thursday 21 July 2011

Turiturian Borbor

Nienet sian buku TAROMBO PASARIBU – RAJA BONDAR
Panitia Tarombo marga PASARIBU sian Siraja BONDAR, Rangkoman Parjolo 1980
Sinusun ni: A.H Pasaribu, P.S.K, pens, Jln. Sei Putih 60 MEDAN


MARGA PASARIBU
Adong do manang piga sian na umposo manungkun panusun bukuon, sintap ni dia do na masuk tu marga Pasaribu, ala adong do diida merek ni perusahaan “PASARIBU”, gabe disungkun: Pasaribu dia do hamu? Alusna: “Pasaribu Batubara”, nasada “Pasaribu Harahap”, na sada nari “Pasaribu Malau”, dohot angka na asing dope, laos dipangido asa pamasuhon tu Torsa on hatoranganna; songon na tarsurat di toru on:

a. Haroroan ni marga di halak Batak
Dung ditua deba Siboru Baso Burning, dongan saripe ni Guru Tateabulan, disungkun ma goar ni ama ni ripena i, dipaboa ripena i ma goar ni amana: “Sibaso Burning”, gabe dibahen Guru Tateabulan ma marga ni ripena i boru “Sibaso Burning”, ai matua goar ni amana do gabe marga ni anakkonna. Ima parmulaan ni marga di halak Batak.
Anggo goar ni Guru Tateabulan, ndang pola dimargahon pomparanna, goar ni anakna Sariburaja do na parjolo dimargahon pomparanna gabe marga “”PASARIBU”; i ma humebaheba dohot marga “SUMBA”. “Siboru Sanggul Haomasan” boru ni Sariburaja na muli tu Tuan Sorbadibanua, boru Pasaribu do margana; laos i do diingot pomparan ni Tuan Sorbadibanua sahat tu nuaengon.

Di tingki ni Raja Hatorusan II/Tuan Balasahunu, pahompu ni Sariburaja, gabe dua marga ma pomparan ni Sariburaja:
1. Pomparan ni Siraja Iborboron gabe marga Borbor, jala ala padan ni Limbong Mulana, Sagalaraja dohot Malauraja, andorang di hiringan manuk dope Siraja Iborboron, ingkon marsada nasida dohot Siraja Borbor maralohon pomparan ni Siraja Ilontungon gabe dibahen nasida ma “Raja Maropat” di Sianjurmulamula manjujung “BORBOR MARSADA”.
2. Pomparan ni Siraja Ilontungon di Banuaraja manjujung marga Lontung.
Hinorhon ni i gabe marga Sabungan ma Pasaribu, marga parsadaan di pomparanna. Gabe adong ma tolu marga pahebaheba di pomparan ni Siraja Batak:
1.
1. Marga Borbor Marsada di Sianjurmulamula
2. Marga Lontung di Banuaraja
3. Marga Sumba di Pangururan, ai mamungka pinda nasida tusi sian Sianjurmulamula.

Dung bungkas sude pomparan ni Sariburaja sian Sianjurmulamula, gabe masibahen margana be ma na tinggal i; pomparan ni Limbongmulana gabe marga Limbong, pomparan ni Sagalaraja gabe marga Sagala jala pomparan ni Malauraja naung pinda tu Simanindo gabe marga Malau.

Ia pomparan ni Siraja Iborboron nabungkas sian Sianjurmulamula mangulahi do muse mambahen marga Sabungan Pasaribu gabe margana. Songon i do nang Ompu Tuan Rajadoli/Datu Tala dibabana na bungkas maringanan tu Dongdong Uluan, Pasaribu do dibahen margana. Tarbukti do i sian:
1. Siboru Hutahot, boru ni Datu Taladibabana, na muli tu Raja Mangareak, boru Pasaribu do margana, laos i do diingot pomparanna di Uluan sahat tu tingki nuaeng on.
2. Boru ni Matasopiak (anak ni Raja Sipahutar) na muli tu Sitorus Pane na di Sitorus Parsambilan, boru Pasaribu do dibahen margana, Ai marga Pasaribu do Matasopiak na pamuli boru i, gabe tongtong do martulang Sitorus i tu Pasaribu sahat tu nuaeng on.
3. Sude do anak ni Datu Taladibabana mamangke marga Pasaribu, dung pe matorop mabue nasida di inganan na imbaru, asa gabe goar nasida be dipampe pomparanna gabe margana. Pomparan ni Raja Sipahutar gabe marga Sipahutar, pomparan ni Raja Hatioran (Datu Singa) gabe marga Harahap, pomparan ni Raja Tanjung gabe marga Tanjung, pomparan ni Ramberaja gabe marga Rambe.

Anggo pomparan ni Sariburaja II hot do marga Pasaribu; mambuat goar ni Sariburaja I marga Sabungan Pasaribu, dohot mambuat goar ni Sariburaja II mangulahi ma muse gabe marga Pasaribu. Tarbukti do i sian:
1. Boru ni Sariburaja II sihahaan, Nai Antingmalela na muli tu Sibagotnipohan, boru Pasaribu do dibahen margana, laos i do diingot pomparan ni Sibagotnipohan sahat tu saonari.
2. Boru ni Sariburaja II paduahon, Siboru Pantisabungan, na muli tu Babiat Naingol Sinaga, tong do boru Pasaribu margana, i do diingot pomparanna sahat tu nuaeng on.

Ia angka anak ni Sariburaja II/Datu Rimbang Soaloon, gabe marga do muse di inganan na imbaru dung mamompar nasida disi. Pomparan ni Raja Matondang gabe marga Matondang, pomparan ni Raja Saruksuk gabe marga Saruksuk, pomparan ni Raja Tarihoran gabe marga Tarihoran, pomparan ni Raja Parapat gabe marga Parapat, pomparan ni Parubahaji gabe marga Tinedung dohot marga Sitangkar.

Pomparan ni Datu Pompangbalasaribu hot do mamboan marga Pasaribu, alai anggo pomparanna, gabe mamangke marga naimbaru nama dung sidung parporangion ni Isang Maima/Datu Pulungantua dohot Datu Rimbangsaudara/Datu Marhandangdalu, songon on ma partording ni marga nasida:
1. Pomparan ni Isangmaima/Datu Pulungantua gabe marga Lubis, mambuat goar ni anakna Tumonggo Lubis.
2. Pomparan Datu Rimbangsaudara/Datu Marhandangdalu gabe tolu marga mamboanhon marga ni anakna:
a. Pomparan ni Sariburaja III mamboanhon marga sabungan Pasaribu sian Sariburaja I, marga Sabungan Pasaribu sian Sariburaja II dohot marga Pasaribu sian Sariburaja III.
b. Pomparan ni Raja Dohang gabe marga Datubara, mambuat goar na pinampe ni Datu Marhandangdalu, ala sian bara ibana martabasi; alai muba do i muse gabe Batubara
c. Raja Humbil na margoar muse Toga Gurning gabe marga Gurning
Pangarimpunanna:
I. Sude margamarga i, marga Borbor do parsadaanna (sabunganna). Molo dijouhon jambar tu marga Borbor nunga dihangkam i sude margamarga na di toru on:
1) Pasaribu 1-3 anak ni Dt. Rimbangsaudara/Dt. Marhandangdalu
2) Batubara
3) Gurning Pasaribu
4) Lubis dohot anak ni margana 4 anak ni Dt. Pulungantua/Isangmaima
5) Matondang 5-10 anak ni Sariburaja II/Dt. Rimbangsoalooan
6) Saruksuk
7) Tarihoran
8) Parapat
9) Tinedung
10) Sitangkar
11) Sipahutar 11-14 anak ni O.Tn.Rajadoli/Dt. Taladibabana
12) Harahap
13) Tanjung
14) Rambe
15) Simargolang (15) Pahompu ni O.Sahangmataniari anak ni R.Margolang
16) Limbong (16-17) dohot anak ni margana, masuk Borbor Marsada ala padan. Parsadaan ni no 16-18 didok nasida: “Nai Marata”.
17) Sagala
18) Malau
Note: Sipatangkason dope:
1. Marga Sipahutar dohot marga Harahap deba mandok anak ni Datu Taladibabana; alai deba sian nasida mandok anak ni Datu Marhandangdalu.
2. Marga Matondang, Saruksuk, Tarihoran, Parapat didok nadeba anak ni Datu Rimbangsoaloon/Sariburaja II do; hape deba sian nasida mandok anak ni Datu Marhandangdalu do.
3. Marga Tanjung deba mandok anak ni Datu Taladibabana do; alai adong do sian nasida na mandok anak ni Datu Pompangbalasaribu.

II. Na masuk tu marga Sabungan Pasaribu sian pinompar ni Sariburaja I, sude margamarga Borbor na di ginjang i so padohot Limbong, Sagala dohot Malau. Alai nang marga na tolu on, dohot angka anak ni margana tong do masuk marga Pasaribu, ala ni parhahamaranggion, dohot ala na masuk i nasida tu Borbor Marsada ala parpadananna i; tarlobi molo laho nasida tu sada luat na godang disi marga Pasaribu, asa boi sasiulaon di paradatan las ni roha manang arsak ni roha.

III. Na masuk tu marga Sabungan Pasaribu II, sian pinompar ni Sariburaja II, sude pomparan ni Sariburaja II, na masuk tu margamarga Borbor (no 1-10 na diginjang i).

IV. Namasuk tu marga Pasaribu nuaeng, sude pomparan ni Sariburaja III, i ma pomparan ni Siraja Habeahan, Siraja Bondar dohot Siraja Gorat.
Marhite hatorangan na di ginjang i boi ma maralus sungkunsungkun na di mula ni Torsa on. Boi do sahalak mamangke: 1. Margana sandiri; 2. Marga Sabungan Pasaribu paduahon; 3. Marga Borbor; 4. Marga Sabungan Pasaribu Parjolo, marguru tu kondisi dohot situasi di tingki i di luat na niingananna i.

Tiruanna rupani:
1. Boi do marga Batubara na di Sarulla, mambahen margana Pasaribu, pasadahon dirina tu Pasaribu na disini gabe sada siulaon di paradatan di las ni roha dohot sitaonon, manang hamamaju ni usahana; mambuat marga Sabungan Pasaribu.
2. Boi do marga Harahap na di Tarutung mambahen marga Pasaribu di perusahaan, mambuat marga Sabungan Pasaribu Parjolo, laho padengganhon parsaoranna di ingananna i.
3. Boi do marga Malau na di Parapat mambahen margana Sabungan Pasaribu marningot Parsadaan borbor Marsada, pasanggamhon parsaoranna manang hamamaju ni usahana di inganan i.
4. Boi do marga Harahap di Sitorang mambahen marga Sabungan Pasaribu padengganhon pardomuanna di luat i, ala Pasaribu do marga Borbor na umbalga di Toba Holbung.
5. Boi do margamarga Limbong, Sagala, Malau mambahen marga parsadaanna “Nai Marata”; alai molo adong do marga Borbor dohot disi, ba marga Borbor Marsada do bahenonna marga parsadaan nasida, marningot padan i.

b. Marga Pasaribu gabe marga na asing
Adong sian marga Pasaribu gabe masuk tu marga na asing mangihuthon marga ni halak na nidapotna, jala ala dao ingananna sian luat ni margana hian, soadong be pardomuanna, gabe masuk nama ibana tu marga na asing di luat i paima adong sada tingki tarsingot ibana tu margana hian. Tiruanna:
1. Pomparan ni Panjimeter na sahat tu Alas, gabe masuk do tu margamarga na adong di tano Alas; songon i do nang na sahat tu tano Gayo gabe masuk do tu margamarga na adong di Gayo.
2. Marga Pasaribu (adong do sian Raja Habeahan, Raja Bondar, Raja Gorat) na mulak tu bona pasogitna di Pariksabungan, gabe masuk tu marga Limbong laho pasadahon dirina tu marga na nidapothonna, asa boi sada siulaon paradatan di las ni roha manang sitaonon. Alai di tingki parpudion; lumobi angka na di pangarantoan; nunga mulak muse mambahen margana: “Pasaribu Habeahan”.

c. Marga Tamba tu marga Pasaribu
Adong do na so marmarga hian, na ro maringanan tu luat na niinganan ni Pasaribu, gabe dipamasuk do dirina gabe marga Pasaribu, asa unang adong bolatbolatan, pahothon parsadaan ni na marsamarga di luat i: Tiruanna:
1. Mangihuthon torsa di Barus, Sultan Ibrahim na ro sian terusan (Sumatera Barat) didok do ibana Pasaribu sian Bangkara, pasadahon dirina dohot marga Pasaribu na nidapothonna di Pasaribudolok. Dijalo nasida do ibana gabe marga Pasaribu. Gabe raja do Sultan Ibrahim muse di Pasaribu Tobing. Pomparanna pe gabe marga Pasaribu do. I ma nanidokna marga Tamba tu marga Pasaribu.
2. Molo adong marga Pasaribu, na mambahen anak angkatna na so marmarga hian, tangkasma marboaboa tu raja (diadathon); gabe marga Pasaribu do i.
3. Molo adong parumaen ni Pasaribu na so marmarga, buatonna ma marga ni simatuana manang ompungna boru, boi do nang sundut di ginjang ni i, alai adathonnonna di bagasan adat Dalihan Na Tolu, dohot ma hulahula nampuna marga i songon suhut parboru.

Boasa pola pampeon marga ni parumaen na so marmarga i? Anggo mangihuthon adat ni halak Batak, dang boi dohonon goar sidanak, manang goar-Nai…. ala ni Bao, Parumaen, Anggiboru; subang do i. Songon i do nang goar ni hahadoli, simatua ni angka ina; margana do boi jouonna. Ala ni i ma ingkon pampeon marga ni parumaen na so marmarga; angkup ni i asa adong pangamai manjalo adat dohot mangalehon adat molo adong siulaon (horja).

Hela na so marmarga pe, pampeon do songon marga ni sahalak amangboru binuatna na suman tu hora ni keluarga i, boi do adat ni i laos di tingki paruniunihonnasida. Dang boi dohonon goar ni hela, subang do i.
Sosososo:
- Ala naung jongjong do Punguan Bobor Marsada di Perumahan Bumi Mutiara Indah, Kosambi dohot Karawang, tangkas ma ta pamanat margamarga dia do na masuk tu punguan i.
- Ingkon sahata ma nian dipangantusion angka margamarga na masuk tu punguan Borbor Marsada.
- Hita sundut na umposo, godang dope na so umboto torsa na tarsurat diginjang, nienet do i asa masipaunean hita di pangantusionta be.
- Molo tung adong sala panorangionta tu angka dongan tubu manang di angka parpadanan, manat ma tapaune tu joloan ni ari. Mauliate.
Advendes Pasaribu, Perum BMI, Dawuan, Cikampek,2007

No comments:

Post a Comment